بررسی شیوع سرمی آلودگی به کرم قلب در سگ های خانگی شهر کرمان

دیروفیلاریوز یکی از بیماری های انگلی و زئونوز سگ سانان است که متعاقب آلودگی به انگل دیروفیلاریا ایمیتیس (کرم قلب) ایجاد می گردد. این بیماری در دنیا شیوعی متفاوتی در حدود 45%- 2% داشته و در مناطق مختلف جغرافیایی هر کشور نیز شیوع متفاوتی دارد. در ایران از مناطق جغرافیایی متعددی چون آذربایجان غربی و شرقی، مشهد، شیراز، تهران ،خوزستان و مناطق شمالی کشور بیماری با شیوعی بین %1/5 تا 19% گزارش شده است. در زمینه وضعیت آلودگی به این انگل در سگهای شهر کرمان هیچ گونه گزارشی در دست نیست، اما بررسی محققین انگل شناسی، حضور پشه های ناقل خانواده کولیسینه را در این استان تایید کرده است. این بررسی برای تعیین شیوع سرمی آلودگی به انگل کرم قلب در سگهای خانگی شهر کرمان صورت پذیرفت. به این منظور، از ورید سفالیک 100 قلاده سگ بالغ از جمعیت سگهای ارجاعی به بخش داخلی دام های کوچک دانشکده دامپزشکی دانشگاه کرمان و از محل های نگاهداری سگ در سطح شهر کرمان، نمونه خون جهت بررسی هماتولوژی و سرمی اخذ گردید. پس از جمع آوری کلیه نمونه های سرمی با استفاده از کیت ایمنوکروماتوگرافی سریع، حضور پادگن های پیکری کرم قلب سگ بررسی شد و در نمونه های واجد آلودگی، تست نات اصلاح شده جهت تعیین حضور میکروفیلارمی انجام گردید. در جمعیت سگهایی که در معاینات بالینی تاریخچه افت وزن، عدم تحمل ورزش، سرفه و حضور سیانوز در فعالیتهای بدنی را نشان می دادند و یا در سمع قفسه صدری دارای سوفل های قابل سمع (سوفل6/3 و بالاتر) و صداهای غیرطبیعی تنفسی بودند، رادیوگرافی قفسه سینه و الکتروکاردیوگرافی انجام گردید. فراوانی کلی بیماری دیروفیلاریوزیس به روش ایمنوکروماتوگرافی در سگ های مورد بررسی 14% برآورد شد. از مجموع 14 قلاده سگ آلوده، فقط 2 مورد واجد میکروفیلارمی بود که درصد بالای عفونت مخفی 85/71 % را نشان می داد. در بررسی آماری بر اساس آزمون مربع کای، ارتباط معنی داری بین حضور آلودگی به کرم قلب سگ با سن (0/048 =p)، حضور علایم بیماری قلبی(0/002 p=)، حضور علایم رادیوگرافی اختصاصی (0/046 =p)، حضور علایم الکتروکاردیوگرافی مربوط به نارسایی احتقانی قلب (0/001 =p) مشاهده گردید. هیچ گونه ارتباط معنی داری بین حضور آلودگی به کرم قلب با جنس، نژاد و حضور علایم تنفسی وجود نداشت. با توجه به تایید حضور آلودگی سگ ها در شهر کرمان به عنوان مخازن بیماری و همچنین حضور پشه های ناقل تحت خانواده کولیسینه در این منطقه، لازم است جنبه های زئونوتیک این بیماری در مطالعات اپیدمیولوژیک مورد توجه بیشتری قرار گیرد. از سوی دیگر کاربرد روش های غربالگری سریعی چون آزمون ایمنوکروماتوگرافی در مورد سگهای بزرگ جثه ای که در محیط بیرون خانه نگاهداری می شوند و احتمال تماس با پشه های ناقل دارند به صورت سالانه توصیه می شود.